Kinh nghiệm nâng cấp card đồ họa cho máy tính để bàn

Các bài trước chúng ta đã đề cập đến những vấn đề cần lưu ý khi nâng cấp các phần cứng cơ bản của [You must be registered and logged in to see this link.] như [You must be registered and logged in to see this link.] hay [You must be registered and logged in to see this link.]. Hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu thêm về những vấn đề cần biết khi muốn nâng cấp một chiếc card đồ họa.

Để chọn cho mình một chiếc card đồ họa ưng ý, phù
hợp với túi tiền nhưng vẫn đảm bảo không quá chênh lệch với các phần
cứng khác trong máy (điều này dễ dẫn tới hiện tượng nghẽn cổ chai) thì
bạn cần quan tâm tới tốc độ của các thành phần khác của máy tính như CPU
và RAM. Nếu chọn một card đồ họa quá mạnh thì thời gian hoàn thành các
công việc của GPU sẽ diễn ra rất nhanh, nhưng do CPU vẫn chưa được
nâng cấp nên sẽ không theo kịp tốc độ xử lý của GPU khiến cho GPU phải
dừng lại để đợi CPU hoàn thành phần việc của nó. Ngược lại, nếu chọn 1
chiếc card quá yếu thì GPU sẽ không theo kịp tốc độ của CPU và CPU lại
phải chờ.

Vì vậy không phải nâng cấp máy tính là chỉ việc
chọn những thứ mạnh nhất đã là tốt nhất. Các thiết bị phần cứng cơ bản
này phải có tốc độ tương đương nhau thì bạn mới sử dụng hết công suất
của chúng được.

Tốc độ xử lý của một chiếc card đồ họa phụ thuộc
vào khả năng xử lý của core và khả năng truyền dữ liệu của RAM. Nếu bạn
chỉ chú ý đến việc lựa chọn loại chíp đồ họa nào có khả năng xử lý cực
tốt, nhưng khả năng truyền dữ liệu qua lại giữa RAM của card đồ họa tới
chip xử lý lại không đáp ứng kịp lượng dữ liệu mà chip xử lý được thì
hiện tượng nghẽn cổ chai có thể xảy ra ngay chính trên chiếc card đồ
họa chứ không cần so sánh với những phần cứng khác.

Tốc độ truyền tải của RAM trên card đồ
họa (hay VRAM) phụ thuộc vào loại RAM và băng thông của RAM. Hiện nay
trên thị trường card đồ họa có khá nhiều loại RAM nhưng chủ yếu vẫn là 3
loại GDDR2, GDDR3 và GDDR5. Các loại card trung cấp thường sử dụng 2
loại 2 và 3, còn loại 5 thì thường được dùng cho các loại card cao cấp.

Do tốc độ truyền tải không chỉ phụ thuộc vào loại
RAM nên không phải cứ chiếc card nào sử dụng GDDR5 là sẽ cho tốc độ tốt
hơn GDDR3. Bởi nếu loại RAM tốt cho tốc độ xử lý cao nhưng băng thông
dành cho card đồ họa lại thấp thì lượng dữ liệu truyền tải cũng
không cao (băng thông ở đây chính là các chỉ số 64-bit, 128-bit hay
256-bit trên card đồ họa).

Một thành viên của diễn đàn VOZ cũng đã đưa ra 1
phép so sánh khá hài hước nhưng khá đúng. Đó là nếu coi loại RAM là loại
xe mà bạn chạy thì băng thông chính là đường dành cho xe đi. Nếu sử
dụng RAM có tốc độ cao mà cho chạy trên băng thông hẹp thì cũng giống
như mang siêu xe chạy trên đường làng. Và ngược lại nếu mang RAM có tốc
độ chậm như GDDR2 chạy trên một card có băng thông tới 256 bit thì cũng
không khác mang xe đạp để chạy trên đường quốc lộ.

Vấn đề tốc tối ưu của card đồ họa vẫn còn liên
quan đến 1 thiết bị nữa đó là Mainboard. Nếu cổng PCI-express trên
main có tốc độ không đủ đáp ứng tốc độ xử lý của card đồ họa thì card đó
có tốc độ cao tới đâu cũng vẫn không thể vượt qua giới hạn về tốc độ
của khe cắm PCI-express. Nhưng cũng thật may mắn là hiện nay hầu hết các
mainboard đời mới đều đã sử dụng chuẩn PCI-express 2.0 cho tốc độ
truyền tải dữ liệu lên tới 5Gb/s, đồng thời các khe cắm này vẫn sử dụng
chung 1 loại cổng vật lý với khe PCI-express 1.1 cũ nên các loại card
hỗ trợ PCI-express đời cũ vẫn có thể sử dụng trên các mainboard mới
bình thường.

Khi nâng cấp card đồ họa lên dòng cao cấp hơn cũng
sẽ dẫn đến việc lượng điện tiêu thụ của máy tăng lên đặc biệt là khi
bạn nâng từ card đồ họa tích hợp lên card đồ họa rời. Lượng điện tiêu
thụ trên các card đồ họa rời thường rất cao so với các thiết bị khác
trên máy tính và thậm chí có 1 số dòng card tầm trung tiêu thụ điện
bằng gần như tất cả các thiết bị còn lại trên máy tính cộng lại.

Vì vậy nếu như muốn chọn được 1 card đồ họa tốt
nhất cho dàn máy của mình thì bạn cần đảm bảo công suất của bộ nguồn
hiện tại đang ở mức thừa thãi. Đối với những dòng card tầm trung như các
dòng HD 4800, HD5800 hay thậm chí là cả dòng HD6800 trở xuống thì chỉ
cần 1 chiếc nguồn công suất thực cỡ 500 W là đủ (các card đời cao càng
tiết kiệm điện hơn). Còn với các dạng card 2 nhân đồ họa thì bạn sẽ cần
loại nguồn cao cấp hơn nữa nếu muốn sử dụng hết công suất của chúng.

Ở trên chúng ta đã tìm hiểu về những vấn đề chung
khi chọn mua card đồ họa và sau khi chọn được loại card phù hợp chúng ta
sẽ tiến hành lắp ráp chúng.

Giống như các bài thay phần cứng trước đây, việc
đầu tiên bao giờ các bạn cũng cần làm trước đó là rút toàn bộ dây nối
đến thùng máy và khử tĩnh điện trong tụ và các link kiện khác bằng vòng
khử tĩnh điện rồi đặt thùng máy dưới ánh đèn.

Mở thùng máy bên trái và tháo vít giữ card cũ ra.
Trên khe cắm của card sẽ có 1 chiếc lẫy nhựa giữ card, bạn phải kéo lẫy
này ra mới có thể rút đc card đồ họa cũ ra khỏi khe cắm. Nếu card đồ
họa cũ của bạn có sử dụng các đầu cấp điện phụ thì bạn cần tháo hết
chúng ra trước.

Còn nếu trước đây bạn chưa từng sử dụng card đồ họa
rời thì bạn cần phải mở vị trí đặt card đồ họa. Vị trí này thực ra là 1
miếng thép chắn bụi bẩn và côn trùng chui vào máy, bạn dùng tuốc nơ
vít để đẩy nó ra và bẻ gãy tấm chắn này. Hầu hết các card đời mới đều
chiếm đến 2 ô (1 ô cho các chân cắm 1 ô dành cho tản nhiệt) nên bạn cần
mở đủ số ô cần thiết, nếu bẻ quá tay bạn có thể dùng băng dính bịt
những lỗ trống không sử dụng lại để đề phòng gián chui vào thùng máy.

Tốt nhất không nên thao tác với các thiết bị phần
cứng bằng tay trần, hãy kiếm 1 đôi găng tay để tránh các mạch điện tiếp
xúc với mồ hôi tay gây ra các phản ứng hóa học có hại.

Sau khi nhấc card cũ ra khỏi khe PCI-express, hãy
tiến hành vệ sinh qua phần khe cắm trước khi cắm card mới vào. Tiếp đó
hãy vặn lại vít cố định card màn hình thật chắc chắn bởi khối lượng của
card đồ họa ngày nay không phải là nhẹ, mà nó thường xuyên phải hoạt
động trong trạng thái nằm ngang nên nếu không cố định chặt bằng vít thì
việc gãy card chỉ là vấn đề thời gian.

Cuối cùng các bạn cắm lại tất cả các jack cấp điện
phụ trên card, thường thì trong hộp đựng card nhà sản xuất sẽ cung cấp
thêm đầu chuyển từ những đầu cấp điện dẹt 4 chân thông thường sang loại
đầu 6 chân (hoặc 8 chân tùy loại card) dành cho card đồ họa để phục vụ
cho 1 số nguồn đời cũ không có đủ đầu cấp điện cho card.

Vậy là bạn đã hoàn tất khâu lắp đặt card đồ họa
mới, chú ý rằng nếu bạn trước đây sử dụng card đồ họa tích hợp trên main
thì sau khi lắp card đồ họa rời bạn phải cắm dây tín hiệu lên màn hình
vào đầu VGA hoặc DVI của card mới thay vì cắm vào đầu VGA trên main
như trước đây.

Sau khi lắp card đồ họa mới bạn khởi động máy
và cài driver có sẵn trên đĩa cài đi theo card nhưng tốt nhất là bạn nên
tải driver mới nhất từ trang chủ để đảm bảo bạn không gặp phải những
lỗi khó chịu do dùng driver đời cũ (vấn đề này khá quan trọng nếu bạn
dùng card của ATI).